آشنایی با گنبد خشتی مشهد
جاذبه‌های گردشگری مشهد
مشهد یکی از کهن‌ترین و قدیمی‌ترین شهرهای مذهبی ایران است که به واسطه حرم مطهر رضوی از قرن‌ها پیش مورد بازدید اهل تدین و تشیع قرار می‌گرفته است. پس هیچ جای تعجب نیست که برخی از آثار قدیمی به جامانده و تاریخی از دوران قدیم مشهد مربوط به اسلام باشد. در این بین یکی از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی مشهد، گنبد خشتی است که شاید حتی اسم آن را هم نشنیده باشید. ما در این مقاله می‌خواهیم به معرفی این بنای تاریخی در تور مشهد بپردازیم و شما را با یکی از جاذبه‌های قدیمی این شهر آشنا کنیم.
درباره گنبد خشتی مشهد
مشهد به عنوان یکی از شهرهای تاریخی ایران که دارای بناهای قدیمی متعدد و دیدنی بوده میزبانی گنبد خشتی، بنایی متعقل به ۵۰۸ سال پیش است. البته این بنا صرفا جایی شبیه به مسجد و نمازخانه نیست بلکه آرامگاه امامزاده سید محمد در آن قرار دارد و طبق روایاتی که از مردم نقل می‌شده، سید محمد از نوادگان امام موسی بن جعفر علیه السلام است و به همین دلیل همیشه بین مردم محبوب و بااحترام بوده است. سید محمد در زمان حکومت تیموریان می‌زیست و تاریخت وفاتش به به سال ۸۳۲ هجری قمری باز می‌گردد. حرم مطهر رضوی قدیمی‌ترین مکان تاریخی مشهد است و در اصل همه چیز از همان زمان برای این شهر شروع شد، و بعد از آن گنبد خشتی به عنوان قدیمی‌ترین نقطه تاریخی این شهر شناخته می‌شود و به همین دلیل بازدید کنندگان زیادی از آن بازدید می‌کنند.
گنبد خشتی مشهد مربوط به کیست
این مقبره متعلق به امیر سلطان غیاث الدین محمد بن امیر طاهر الموسوی معروف به سید محمد است که به دستور شاه عباس اول بر سر مزار او ساخته شد. آنچه که ما از روی سنگ قبر او در این مقبره می‌دانیم، که سید محمد در سال ۸۳۲ هجری قمری از دنیا رفت اما درباره تولد او هیچ اطلاعات دقیقی نداریم. یکی از چیزهایی که باعث شهرت سید محمد شد این بود که از قرن ۵ تا نهم هجری خانواده و اجدادش وظیفه نگه داری از حرم مطهر رضوی و اداره امور را داشتند.
گنبد خشتی مشهد کجاست؟
گنبد خشتی در فاصله بسیار کم و در حدود ۵۰۰ متری از حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده و همین باعث شده تا بازیدکنندگان حرم سری هم به گنبد خشتی بزنند و از آن دیدن کنند. برای رسیدن به گنبد خشتی باید به خیابان طبرسی بروید و بعد وارد کوچه گنبد خشتی در کنار چهار سوی نوجوانان شوید. مسیرتان را کمی ادامه دهید تا گنبد خشتی را از دور ببینید. یکی دیگر از موهبت‌های رفتن به گنبد خشتی این است که چون در منطقه‌ای قدیمی با بافت سنتی واقع شده به شما فرصت این را می‌دهد تا از بناهای قدیمی جذاب دیگری هم دیدن کنید.
بازدید مجازی از حرم امام رضا علیه‌السلام
مشخصات مقبره داخل گنبد خشتی مشهد
گنبد خشتی مشهد آرامگاه سلطان محمد یا شاهزاده محمد است که در داخل سرداب گنبد خشتی قرار گرفته است. چیزی که خیلی جلب توجه می‌کند در واقع، در قسمت کف رواق است که سنگ قبری بسیار زیبا همراه با کتیبه‌ها و نقوش چشمگیر قرار گرفته است. نکته جالبی که معمولا توجه بازدیدکننگان را جلب می‌کند اینست که این سنگ قبر به صورت صندوقی برش داده و شده برای تزئین آن از نقوش زیبای گل و گیاه و هنر حکاکی تا آیات قرآنی به انواع خطوط کوفی و معلقی استفاده شده است. همچنین شجره نامه کامل سلطان محمد را نیز اینجا می‌توان دید. روی قسمت میانی سنگ، آیات ۱۵ تا ۱۹ سوره آل عمران خط ثلث درج شده است. این نقوش و حکاکی‌ها تا قسمت‌های حاشیه سنگ ادامه پیدا کرده اما در قسمت‌های پایینی به خاطر تماس مستقیم با کف دچار فرسایش و پوسیدگی شده است. قدمت سنگ قبر به زمان درگذشت سلطان محمود برمی‌گردد و خودش به تنهایی قطعه‌ای تاریخی و ارزشمند محسوب می‌شود، به همین دلیل هم آن را درون ضریحی قرار داده‌اند تا از آن به طور شایسته‌تری محافظت شود.
بازسازی گنبد خشتی مشهد
همانند سایر جاذبه‌های تاریخی، گنبد خشتی هم مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. اولین مراحل بازسازی و مرمت گنبد خشتی در زمان قاجار اتفاق افتاد که تقریبا قسمت‌های داخلی به طور گسترده‌ای مورد بازسازی و ترمیم قرار گرفتند. مرمت اولیه را با وسواس و از روی همان نقوش و رنگ کاری‌های اصلی انجام دادند تا داخل مقبره به همان شکل اصیل خودش حفظ شود. بعد از آن خبری از مرمت دوباره نبود تا سال ۱۳۷۸ که توسط سازمان میراث فرهنگی خراسان مجددا وارد مرحله ترمیم و حفظ آثار تاریخی شد و تا سال ۱۳۸۰ مراحل کار بر روی آن به پایان رسید.
جاذبه‌های گردشگری نزدیک حرم امام رضا (ع)
نظرات کاربران