کلیسای سنت باسیل؛ معجزه‌ای آسمانی در مسکو
جاذبه‌های گردشگری مسکو
کلیسای سنت باسیل در سال ۱۵۵۲ میلادی به دستور تزار روس ملقب به ایوان مخوف و توسط معماران معروف روسی پوستنیک یاکولو و ایوان بارما ساخته شده است. گفته می‌شود ایوان مخوف پس از پایان ساخت کلیسا دستور داد چشمان معماران این بنا را از کاسه درآورند، تا نتوانند بنایی زیبا‌تر را خلق کنند. البته به نظر می‌رسد که افسانه و به‌دور از واقعیت باشد. این مکان دیدنی همیشه گردشگران را حیرت‌زده می‌کند به همین دلیل و باتوجه به جذابیت این مکان تاریخی بازدید از این کلیسا در برنامه تور روسیه پیش‌بینی می‌شود.
این کلیسا که یکی از اضلاع ”میدان سرخ” مسکو را اشغال می‌کند به افتخار پیروزی روس‌ها بر تاتارها و فتح خانات قزان ساخته شد.در آن زمان دستور داده‌شده بود به صورت مجموعه‌ای از کلیساهای کوچک ساخته شود که هر کدام را بتوان به یکی از قدیسان اهدا نمود.
کلیسای جامع سنت باسیل شامل یک کلیسای مرکزی و ۸ کلیسا در اطراف آن و با هدف ایجاد ستاره‌ی هشت پر نماد قرون وسطى ساخته شده است. کلیسای اصلی در پشت این نه کلیسا قرار می‌گیرد و به دلیل شیوه‌ی قرار گیری کلیساهای دیگر چندان به چشم نمی‌آید. این کلیسا در ابتدا به تقلید از کاخ کرملین از سنگ سفید ساخته شد و دارای گنبد پیازی شکل است. گنبد دهم ۲۹ سال بعد و روی مقبره‌ی سنت باسیلی ساخته و به مجموعه اضافه شد.
ساخت این کلیسا پس از شش سال و در سال ۱۵۵۹ تقریبا به پایان رسید که همزمان با جشن شفاعت حضرت مریم بود. در طی این جشن تمام کلیساها، حتی کلیساهای نیمه تمام هم تقدیس می‌شدند. در طی این جشن، کلیسای جامع جنوبی “سنت ترنتینه” و ساختمان اصلی “شفاعت مریم” نام‌گرفت. چهار گنبد این کلیسا به‌دنبال مقدسینی که در جنگ با قزان‌ها از خودگذشتگی و شجاعت بسیاری به خرج دادند، نام‌گذاری شدند. “سپرین و جاستین”، “گریگوری”، “الکساندر” و “جین و پاول” مقدسانی بودند که نامشان بر این بناها گذاشته شد. دو محراب دیگر نیز نام خود را از دو تن از امپراطوران روسیه گرفتند. محراب اخر نیز جشن نزول خداوند بر اورشلیم نامیده شد.
گنبدهای این کلیسا به گنبدهای پیازی شکل معروف‌اند. یکی از ویژگی جالب این برج ها بزرگتر بودن ارتفاع هر گنبد نسبت به عرض آن است. هر گنبد دارای الگو و ترکیب رنگی منحصر به فرد خود است. جالب است بدانید که این کلیسا در ابتدا همانند کاخ کرملین سفید با گنبد های طلایی بوده، و رنگ های خیره کننده‌ی آن حدود ۲۰۰ سال بعد به آن اضافه شده‌اند.
در طول تاریخ این بنا که بارها گرفتار آتش‌سوزی و حوادث دیگر شده بود، در نیمه‌ی قرن هفدهم بازسازی و سقف چوبی آن با آجرهای قوس‌دار جایگزین شد. نقش و نگارها و رنگ‌های خیره کننده بیرون و داخل این کلیسا هم در همین زمان نقش بست. در سال ۱۶۸۰ ناقوس این کلیسا با دو ناقوس جدید جایگزین شد. ناقوسی مهم و تاریخی چرا که امروزه از بین ناقوس‌هایی که در قرن شانزدهم در کلیسا قرار داشتند تنها یکی از آن‌ها باقی‌مانده و بقیه ناقوس‌ها تعویض شدند.
در سال ۱۶۸۳ سقف آجری این کلیسا کاشی‌کاری شد. حروف زرد نقش بسته بر کاشی‌های آبی پررنگ که روایت‌گر داستان ساخت و بازسازی این بنا بودند یک قرن بعد طی مرمت از بین رفتند.
در جریان جنگ جهانی اول ناپلئون که مدهوش زیبایی این بنا شده بود می‌خواست این بنا را با خود به خانه، فرانسه، ببرد ولی به علت غیر عملی بودن این نقشه دستور غارت و تخریب این بنا را صادر کرد. گفته می‌شود در شب حمله باران معجزه آسایی، مواد محترقه را از کار انداخت و از ایجاد هرگونه انفجاری جلوگیری کرد. به محض اتمام جنگ کار بازسازی کلیسا شروع شد. در سال‌های جنگ سرد به دلیل ازدحام و تظاهرات مردم اطراف این بنا و کمبود جا برای رژه‌ی نظامی در میدان سرخ، دیکتاتور سابق شوروی، ژوزف استالین دستور تخریب این بنا را صادر کرد. معمار مسئول تخریب، شجاعانه تلگرامی با این محتوی برای استالین فرستاد که “ترجیح می‌دهم خودم را بکشم تا این کلیسای تاریخی را خراب کنم.” در ادامه معمار به پنج سال حبس محکوم شد و استالین از تخریب این بنا چشم پوشی کرد.
در سال ۱۹۲۹ میلادی این کلیسا به عنوان یک اثر تاریخی تحت حمایت دولت روسیه قرار گرفت. یک سال بعد به طور کامل به موزه تبدیل شد. در سال ۱۹۹۰ در یونسکو ثبت جهانی و پس از آن در سال ۲۰۰۹ به عنوان یکی از عجایب هفتگانه روسیه نام‌گذاری شد.
نظرات کاربران