درباره قهوه ترک چه می دانید؟

جاذبه‌های گردشگری استانبول
درباره قهوه ترک چه می دانید؟

طبق یک ضرب المثل معروف ترکی، یک فنجان قهوه می‌تواند دوستی ۴۰ ساله ایجاد کند. قهوه ترک، بخش بزرگی از فرهنگ و تاریخ ترکیه را به خود اختصاص داده و نقش آن بسیار بیشتر از یک نوشیدنی صبحگاهی است. این قهوه،‌ سرشار از سنت هایی است که در طول اعصار، از نسلی به نسل بعدی منتقل شده‌اند. در واقع، این نوشیدنی به قدری منحصر به فرد است که در سال ۲۰۱۳ به دلیل شیوه‌های خلاقانه‌ای که در تهیه و سرو آن بکار برده می‌شود، در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسید!

 

تاریخچه قهوه ترک

اگر از مسافران تور ترکیه هستید، شاید داستان قهوه این خطه برایتان جالب باشد. تاریخچه این نوع قهوه، به قرن شانزدهم و دوران سلطنت سلطان سلیمان عثمانی برمی‌گردد. افسانه‌ها به ما می‌گویند که یک فرماندار عثمانی که در یمن صاحب منصب شده بود، به قهوه علاقمند شد و آن را به لیست خوراکی‌های کاخ اضافه  کرد. زمانی که دانه‌های قهوه به سرزمین‌های عثمانی رسیدند، آنها را برشته، آسیاب و دم کردند تا طعمی منحصر به فرد پیدا کند. و اولین قهوه خانه در استانبول، در سال ۱۵۵۴ افتتاح شد.

قهوه خانه‌ها، حدود ۵ قرن پیش در ترکیه شکل گرفتند و بعنوان مکان‌های گردهمایی اجتماعی مردان کاربری یافتند. زنان نیز معمولا از صرف نوشیدنی در خانه لذت می‌بردند. قهوه خانه‌های ترکیه، همچنین بخش مهمی از تاریخ شفاهی این کشور بوده و در زمان امپراتوری عثمانی، مکان‌هایی برای داستان سرایی و فولکلور محسوب می‌شدند.

جالب است بدانید در طول محاصره وین در سال ۱۶۸۳، نیروهای عثمانی پس از ناکامی در تصرف شهر، کیسه‌های قهوه را همانجا رها کرده و بدین ترتیب قهوه ترک را به اروپا معرفی کردند. پس از آن، محبوبیت قهوه به سرعت در کشورهای دیگر نیز گسترش یافت.

عکس: propertyturkey.com

 

قهوه شور برای داماد

در گذشته قهوه ترک، جزء لاینفک زندگی اجتماعی در قهوه خانه‌های محله بود. در آناتولی، بعنوان وسیله‌ای برای حل و فصل اختلافات عمل می‌کرد. هر زمان که دو مرد در دهکده با هم درگیر می‌شدند، قهوه دوستی برای آنها سرو می‌شد تا با هم گفتگو کنند و به رنجش خود پایان دهند.

امروزه در سفر با تور استانبول و تور آنتالیا و سایر مناطق کشور درخواهید یافت که این قهوه، نقش عمده‌ای در مراسم عروسی مردمان ترکیه دارد. خانواده داماد قبل از عروسی به خانه عروس می‌روند و از عروس انتظار دارند که یک قهوه عالی تهیه کند.

در گذشته، اغلب این تنها فرصت ملاقات عروس و داماد آینده بود. اگر عروس داماد را دوست داشت، قهوه را با شکر درست می‌کرد، اما اگر به وی علاقه‌ای نداشت، در قهوه او نمک می‌ریخت. امروزه به طرز متناقضی، برخی از عروس‌های آینده در طول این مراسم، برای داماد قهوه شور سرو می‌کنند تا میزان عشق او را بسنجند. اگر داماد دختر را دوست داشته باشد، قهوه شور را به جای رد کردن، می‌نوشد!

 

بهترین زمان برای سفر به کاپادوکیا

عکس: debradenizgilleez.medium.com

 

منشا قهوه‌های ترک فعلی

لازم به ذکر است "قهوه ترک"، به معنای قهوه تولید شده در ترکیه نیست. بلکه این عنوان، به روش تهیه قهوه و درجه برشته و آسیاب شدن آن مربوط می‌شود. در تهیه این قهوه ، دانه‌ها حتی نرم‌تر از اسپرسوی ایتالیایی آسیاب می‌شوند و این امر باعث می‌شود که قهوه را بتوانید با تفاله سرو کنید. در ضمن منشا دانه‌های این نوع قهوه، کشورهای خاورمیانه و اروپایی از جمله ترکیه، ایران و یونان است.

روش‌های تهیه قهوه ترک

قهوه را می‌توان به سه روش مختلف، روی شن، زغال سنگ یا خاکستر طبخ کرد که هر کدام طعم متفاوتی به این نوشیدنی می‌بخشند. اما سنتی‌ترین روش، همان روش شنی است. البته قهوه‌های خانگی را به سادگی روی اجاق گاز می‌پزند.

عکس: courier.unesco.org

 

آماده سازی قهوه

آماده سازی این قهوه، به خودی خود یک مراسم جذاب به شمار می‌آید. تنها چیزی که نیاز دارید، یک قابلمه مسی کوچک با دسته بلند به نام cezve و یک فنجان قهوه کوچک به نام fincan به همراه نعلبکی آن است.

برای شروع، دانه‌ها باید با یک هاون و یا به طور سنتی‌تر، با آسیاب قهوه ترکی به صورت پودر درآیند. سپس، پودر به قابلمه مسی cezve که حاوی آب سرد و صاف شده است، اضافه می‌شود و اگر مایل باشید می‌توانید شکر را نیز در این مرحله اضافه کنید. همچنین هل، یکی دیگر از افزودنی‌های رایج به قهوه است.

در ادامه، قابلمه را روی حرارت متوسط قرار می‌دهیم تا جا بیفتد و مایع شروع به کف کردن کند. با ایجاد این فوم، قابلمه را از روی حرارت برمی‌داریم و محتوای آنرا هم می‌زنیم و دوباره حرارت می‌دهیم و این مرحله چندین بار تکرار می‌شود تا مایع غلیظ گردد. پس از پایان دم کردن، قابلمه را به مدت یک دقیقه کنار می‌گذاریم تا کمی خنک شود و اجازه می‌دهیم تا تفاله دم‌نوش ته نشین شود.

چگونه قهوه بنوشیم

در حالی که بسیاری از ما قهوه خود را در حال حرکت می‌نوشیم، قهوه ترک برای نوشیدن با عجله یا در حین حمل و نقل نیست. قهوه نوشیدن در این کشور، یک آیین است!

پس از دم کردن قهوه، این نوشیدنی لذیذ در فنجان‌ها توزیع می‌شود. این قهوه برای مزه کردن هنگام گفتگو در دورهمی‌های دوستانه شکل گرفته و می‌توانید حتی تا یک ساعت، نوشیدن آنرا طول دهید و بین جرعه‌های کوچک، به صحبت با اطرافیان بپردازید. در ضمن این قهوه، اغلب بعد از غذا نوشیده می‌شود. معمولا یک لیوان آب در کنار قهوه سرو می‌شود تا کام را تمیز کند و یک شیرینی نیز همراه قهوه، شدت طعم قوی آنرا خنثی می‌نماید.

 

آشنایی با بهترین قهوه‌خانه‌های استانبول

عکس: stockfood.com

 

انواع قهوه ترک

همانطور که گفتیم تمام قهوه‌های ترک در cezve  و با روشی دیرینه تهیه می‌شوند. با این حال، تغییرات جزئی در تهیه نوشیدنی‌ها وجود دارد و رایج‌ترین انواع قهوه ترک عبارتند از:

قهوه مننژیک

قهوه Menengiç، قهوه سنتی ترک است که به هیچ وجه از دانه‌های قهوه درست نمی‌شود، بلکه از دانه‌های درخت Pistacia terebinthus تهیه می‌شود. بنابراین این نوشیدنی حاوی کافئین نیست، اما طعم میوه‌ای بسیار جذابی دارد و بسیاری از مردم از صرف آن لذت می‌برند.

قهوه دیبک

این نوع قهوه، یک نوع سبک‌تر از قهوه ترک هم از نظر طعم و هم از نظر رنگ است و با هاون سنگی پودر می‌شود. علاوه بر این، طعمی غلیظ داشته و از این رو محبوبیت بیشتری دارد.

قهوه میرا

Mirra به معنای واقعی کلمه به "تلخ" ترجمه می‌شود و این نامگذاری، به دلیل طعم قوی و شدید این قهوه است. دانه‌های قهوه در این نوع، دو بار تفت داده می‌شوند و ریز آسیاب شده و طعم بسیار تلخ‌تری نسبت به سایر انواع دارند. به همین دلیل، هل و سایر ادویه‌ها به این نوع قهوه اضافه می‌شوند.

از کجا قهوه ترک بخریم

از آنجایی که قهوه ترک نوع خاصی از دانه قهوه نیست، بزرگ‌ترین فاکتوری که باید در خرید آن درنظر گرفت، نحو آسیاب مناسب است. در این رابطه، مطرح‌ترین برند قهوه در ترکیه Mehmet Efendi است که می‌توان آنرا به صورت آنلاین یا در اکثر فروشگاه‌های مواد غذایی ترکیه خریداری کرد. همچنین می‌توانید دانه‌های مورد علاقه خود را خیلی ریز آسیاب کنید یا از کافی شاپ محلی بخواهید آنها را برایتان آسیاب نماید. برند مطرح دیگر Nuri Toplar است که محبوبیت و شهرتی جهانی دارد. بازار بزرگ، یکی از بهترین مکان‌ها برای خرید این برند قهوه است.

 

مزایای قهوه ترک

این قهوه بسیار کافئین‌دار و بدون فیلتر است و حتی ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشد.

بسیاری از مردمان ترکیه، صبح‌ها این نوشیدنی لذیذ را برای کسب انرژی در اول صبح می‌نوشند.

از آنجا که کافئین یک محرک طبیعی است، بنابراین قهوه می‌تواند عملکرد ورزشی و ذهنی را تقویت کند و خصوصا برای ورزشکاران مفید باشد.

از آنجایی که این قهوه ترک فیلتر نشده است، می‌تواند حاوی ترکیبات مفیدی باشد. یکی از این ترکیبات مفید، اسیدهای کلروژنیک هستند که از انواع آنتی اکسیدان‌های پلی فنل بوده و بهبود التهاب، قند خون، سطح کلسترول و فشار خون بالا را ارائه می‌دهند. همچنین مصرف قهوه با کاهش خطر افسردگی، سرطان کبد، سرطان آندومتر و سیروز کبدی مرتبط است.

افزودن هل می‌تواند فواید بیشتری به قهوه ببخشید. هل حاوی آنتی اکسیدان‌های قوی است که به کاهش التهاب و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن کمک می‌کند.

قهوه می تواند از مغز انسان در برابر زوال عقل و بیماری‌های عصبی محافظت کند. بعنوان مثال، نتایج بررسی ۱۱ مطالعه روی بیش از ۲۹۰۰۰ نفر نشان داد که کسانی که بیشترین قهوه را مصرف می‌کنند، ۲۷ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آلزایمر، سکته مغزی، بیماری پارکینسون و زوال عقل هستند.

قهوه ترک می تواند آینده شما را نشان دهد

در نهایت اگر فکر می‌کنید تفاله‌های موجود در کف فنجان قهوه برای دور ریختن هستند، سخت در اشتباهید! حقیقت این است که آیین فال قهوه در ترکیه، یک سرگرمی محبوب به شمار می‌آید. مقادیر باقی مانده در فنجان خالی، اغلب برای بیان پیشگویی در مورد بخت و اقبال افراد استفاده می‌شود. در واقع، این کار به قدری در ترکیه رواج دارد که اکنون اپلیکیشن‌هایی در دسترسند که می‌توانید از ته فنجان خود عکس بگیرید و برای تجزیه و تحلیل، آنرا برای فالگیر ارسال کنید!

 

۷ کافه‌ی دنج استانبول با منویی از بهترین قهوه‌های ترک

عکس: healthline.com

 

 منبع ۱

منبع ۲

منبع ۳

۰۱ مرداد ۱۳۹۷ (به‌روز رسانی شده در: 25 آبان 1402)

نظرات کاربران