معروفترین خانههای تاریخی ایران
جاذبههای گردشگری داخلیهنر همیشه بخشی از وجود مردم کشورمان بوده و نمود عینی آن را میتوان در معماری ابنیه تاریخی در جای جای ایران مشاهده کرد. از مساجد تاریخی تا کاخهای قدیمی، این معماری به خوبی به چشم میخورد و خیلی از این ابنیهها، جزو جاذبههایی به حساب میآیند که در تورهای گردشگری داخلی، مورد بازدید توریستها قرار میگیرند. اما یکی دیگر از وجههای معماری زیبای ایرانی را میتوان در معروفترین خانههای تاریخی ایران مشاهده کرد. خانههایی که در نوشته امروز، بعضی از مهمترینهای آنها را به شما معرفی خواهیم کرد.
خانه بروجردیها، کاشان
ساخت این خانهی بسیار زیبا که جلوهای جذاب از معماری ایرانی را بروز میدهد، به سال ۱۲۹۲ بر میگردد. این خانه از دیدنیهای مه کاشان به حساب آمده و زمانی منزلگاه سید مهدی بروجردی بود که از بازرگانان ثروتمند شهر به حساب میآمد. این بنا جدا از معماری ویژهاش که در کلیتش میبینید، در جزییات نیز حاوی نقاشیها و گچ بریهای چشمنواز است که همگی زیر نظر صنیعالملک، عموی کمال الملک بزرگ انجام شدهاند.
ساخت این خانه حدودا ۱۸ سال به طول انجامید و بیش از ۱۵۰ هنرمند و معمار روی آن کار کردهاند تا در نهایت به این شکل در بیاید. خانه بروجردیها، یکی از معروفترین خانههای تاریخی ایران است که میتوانید از آن بازدید کنید.
روستاهای تاریخی ایران را بشناسید
خانه آقازاده ابرکوه، یزد
این خانهی تاریخی زیبا در یزد و در دورهی قاجار ساخته شده و یکی از چند خانهی تاریخی ایران است که حالا تبدیل به هتل شده و امکان اقامت در آنجا را خواهید داشت. این بنای زیبا و بزرگ، دارای دو بادگیر است که از آنها به عنوان بزرگترین بادگیرهای ایران یاد کرده و حتما تصویرشان را پشت اسکناسهای ۲ هزار تومانی دیدهاید.
نکات جالبی درباره خانه آقازده ابرکوه وجود دارد که اولین آنها، قرار گیری چند خانه شبیه به این بنا در همسایگی است که همهی آنها را اقوام صاحب ملک، در اختیار داشتهاند و این خانهها با تونل به هم متصل هستند. کار ساخت این بنا در سال ۱۱۵۷ به پایان رسید و از خشت و گل و آجر برای ساختش استفاده کردهاند. استفاده از این نوع گونه مواد برای ساخت خانه در یزد و مکانهای کویری به خاطر عایق دما بودن، بسیار رایج بوده است.
خانه پیرنیا، اصفهان
خانه پیرنیا در نایینِ اصفهان قرار گرفته و اگر در سفر به این منطقه، قصد بازدید از مسجد جامع شهر را داشتید، در همان اطراف، میتوانید سری به این بنای زیبا که از دوره قاجار به جا مانده نیز بزنید. این خانهی تاریخی، از سال ۱۳۶۵ به یکی از آثار تاریخی ملی تبدیل و هماکنون به عنوان موزهی مردم شناسی نایین فعالیت میکند. موزهای که در این زمینه، از بهترینها در کشور است. همانطور که از معماری این بنا پیداست، اینجا یکی از معروفترین خانههای تاریخی ایران است.
این خانهی تاریخی همان قدر که از بیرون زیباست، در داخل با گچبریهای شگفتانگیز خود از شما دلبری میکند. بنایی که خوشبختانه، سازمان میراث فرهنگی آن را به خوبی مرمت کرده و حالا به یکی از جاذبههای مهمه نایین بدل شده است.
جاذبههای گردشگری و تاریخی کیش
خانه قوام، شیراز
خانه قوام را بسیاری به نام خانه نارنجستان نیز میشناسند. بنایی مهم که در تور شیراز، بسیاری از گردشگران برای دیدنش به این گوشه از شهر میروند. خانه قوام بین سالهای 1257 تا 1267 ساخته شده و به علیمحمدخان قوام تعلق داشته است.
نارنجستان قوام به خاطر باغ بزرگ و درختان نارنج پر تعداد به این نام خوانده میشود که اگر در طول بهار به آنجا بروید، بوی بهار نارنج شما را مست خواهد کرد. این خانه نیز طی سالهای اخیر مرمت شده و بخشی از آن به عنوان موزه استفاده میشود. استفاده از شیشههای رنگی و آینه کاری، به داخل این خانهی تاریخی، زیبایی منحصر به فردی داده است که اغلب در بناهای تاریخی به جا مانده از آن دوره در شیراز دیده میشوند.
خانه امیر نظام گروسی، تبریز
در تبریز نیز یکی از معروفترین خانههای تاریخی ایران را مشاهده خواهید کرد که زمانی به حسن علی گروسی ملقب به امیر نظام تعلق داشت. او که نویسندهای زبردست در دوره قاجار بود، برای مدتی به عنوان وزیر نیز خدمت میکرد و این عمارت بزرگ نیز، منزلگاه او بود. خانهای بسیار بزرگ که 3 هزار متر وسعت داشته و 16 سرستون و جزییات دیدنی در نما و داخل بنا، یکی از مجللترین ابنیه زمان خود در تمام تبریز به حساب میآمد.
در خانه امیر نظام گروسی نیز پنجرههای مشبک، گچ بری و آینه کاری زیبایی را میبینید که در معماری ایرانی همیشه به چشم میخورند و زیبایی بنا را دو چندان میکنند. شرایط کلی بنا نیز به خاطر نگهداری خوب و مرمر انجام شده، بسیار عالیست و آنجا نیز در سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بازدید از روستای تاریخی پاژ در مشهد
خانه داروغه، مشهد
اگر در تور مشهد شرکت کرده باشید، میدانید که یکی از جاذبههای گردشگری معروف مشهد، خانه داروغه است که زمانی به دستور یوسف خان هراتی اولین رییس نظمیه بعد از مشروطه ساخته شده و معماران روسی آن را ساختهاند. به همین دلیل، کلیات بنا تلفیقی از معماری ایرانی و روسی به نظر میآید که وسعت خانههایی که پیش از این از آنها اسم بردیم را نداشته اما زیباییاش، چشم نواز است.
خانه داروغه در مشهد تا سال ۱۳۹۱ دارای صاحبی خصوصی بوده که بعد از خریداری شده و مورد مرمت قرار گرفت تا به عنوان یک میراث تاریخی، حفظ شود. این خانه دارای یک حیاط نسبتا کوچک، فضای داخلی بزرگ و پنجرههای مشکبک بوده و ایوان آن با ستونهای سنگی بسیار زیبایی از حیاط جدا شدهاند. در سفر به مشهد، حتما سری به خانه داروغه زده، از زیباییهایش دیدن کنید و عکسهایی جذاب در این محل بگیرید.
خانه یزدان پناه، قم
در قم چند خانه تاریخی مهم وجود دارد که البته معروفترین آنها، خانه یزدان پناه بوده حالا به عنوان یک رستوران سنتی از مردم پذیرایی میکند. با این حال، آسیبی به این خانه که در اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی ساخته شده، نزدهاند و شرایط کلی آن به صورت سنتی حفظ شده است.
این خانه دارای آب انبار، بادگیر و درهای چوبی بسیار زیباست و دالانهای آن به شکلی هنرمندانه ساخته شدهاند. خانه یزدان پناه شاید آن شکوه خانههای تاریخی کاشان و شیراز را نداشته باشد، اما در نوع خود بسیار زیبا و حائز اهمیت است.
معرفی سدهای تاریخی و زیبای قشم
خانه طباطباییها، کاشان
خانه طباطباییها بخشی مهم از بافت قدیمی شهر کاشان به حساب میآید. بنایی که ساخت آن ۱۰ سال طول کشید و حدودا در سال ۱۲۵۰ تمام شده بود. سید جعفر طباطبایی، صاحب این خانه، تاجر فرش بوده و به همین دلیل، گفته شده که در تمامی بخشهای خانه از نقوش فرش استفاده شود و این موضوع را به وضوح میتوان در گچ بریهای آنجا مشاهده کرد.
فضای داخلی این خانه تاریخی واقعا چشمنواز است و به خاطر طراحی خاصی که دارید و مناسب با اقلیمی که در آن ساخته شده، کار شده است، حتی در روزهای گرم تابستان نیز، وقتی وارد خانه میشوید، هوایی نسبتا خنک را تجربه خواهید کرد. این خانه از آن دست ابنیه تاریخی در کاشان است، که رعایت جزییات در آن به حد اعلا بوده و همین به زیبایی بنا کمک میکند.
خانه ملاباشی، اصفهان
یکی دیگر از خانههایی که در سفر به اصفهان میتوانید از آنجا بازدید کنید، خانه ملاباشی یا همان خانه معتمدی است که از جمله خانههای قدیمی زیبا در این شهر به حساب آمده و با توجه به ساختارش، در دورههای متفاوت تعمیر و بازسازی شده است. از همین روست که ویژگیهای معماری متعلق به دورههای صفویه، زنده و قاجاریه را میتوان در مماری آن مشاهده کرد.
از زیباییهای این بنا میتوان به کاشیکاری و گچ بریهای دیدنی در داخل و وجود شیشههای رنگی در پنجرهها و درهاست و همچنین در خود بنا، چندین فرش زیبا نیز کار گذاشته شده که به دقت نگهداری شدهاند. همچون بسیاری دیگر از خانههای زمان خود، خانه ملاباشی دارای دو بخش اندرونی و بیرونی است و در سالن اصلی آن، چهلچراغهای سنتی بزرگی نصب شده که در همان بدو ورود، چشمان شما را به خود خیره خواهد کرد.
معرفی مهمترین مراکز تاریخی مشهد
خانه امیر لطیفی، گرگان
در شمال کشور، به خاطر ساختار خانههای تاریخی، بنای قدیمی زیادی پا برجا نمانده است، اما خانه امیر لطبیفی که بنایی با زیربنای هزار متر است، با مرمت و بازسازیهای صورت گرفته، حفظ گشته و حالا به یکی از جاذبههای تاریخی مهم گرگان بدل شده است. این خانه که از زمان قاجار باقی مانده است، مدتی به عنوان دبستان فعال بوده و بعد چند باری دست به دست شد تا در نهاتحالا به عنوان یک میراث تاریخی با آن برخورد میشود.
وجود شیروان، استفاده حداکثری از چوب و نمادی آجری، از نمادهای خانههای در این منطقه است که آنها را میتوانید در خانه امیر لطیفی نیز مشاهده کنید.
خانه حسنپور، اراک
و اما در آخر، اشارهای داشته باشیم به خانهای سنتی و معروف در اراک که ساخت آن به اواخر قرن ۱۳ هجری بر میگردد و حالا به عنوان موزه صنایع دستی و کافه رستوران به فعالیت میپردازد.
این بنای سنتی و مهم در فهرست آثار ملی ایران جای داشته و معماری آن به صورت حیاط مرکزی است و با نمای آجری چشم نوازش، زیبایی منحصر به فردی به آن فضا اضافه کرده است. این خانه هم در داخل و هم بیرون، دارای گچ بریهای زیبایی بوده که از نقش و نگارهای سنتی در طراحی آنها استفاده شده است. فضای آن حدودا ۶۰۰ متر مربع بوده و میتوانید، هر زمان که خواستید، از آنجا بازدید به عمل آورید.
نظرات کاربران