زبان ارمنی و حقایقی که باید درباره آن بدانید

جاذبه‌های گردشگری ارمنستان
زبان ارمنی و حقایقی که باید درباره آن بدانید

ارمنستان یکی از کهن‌ترین مناطق مسکونی بوده که همیشه سیر و تحول تمدن در آن جریان داشته است. اگرچه این کشور کوچک در طول صدها سال تاریخ، پستی بلندی‌های زیادی را تجربه کرده و حالا حدود ۳ دهه از استقلال آن می‌گذرد ولی تمدن کهن و روح قدیمی خاکش همچنان حفظ و گرامی نگه داشته شده است. در ادامه قصد داریم بیشتر با ارمنستان و زبان تاریخ‌دار آن آشنا شویم.

 

زبان ارمنی و مختصری بر آن

تور ارمنستان یکی از مقاصد محبوب و جذاب ما ایرانی‌هاست که با وجود تفاوت‌ها همچنان شباهت‌های فرهنگی و مشترکات تاریخی زیاد، با این کشور کوچک قفقازی داریم. اگرچه ارمنستان از هر لحاظ برجسته و زیباست اما قطع یقین تور ایروان از مقاصد پربازدید و پرفروش برای کشورهای اطراف همسایه همچون گرجستان ، ترکیه ، آذربایجان و ایران است و بازدیدکنندگان زیادی از این کشورها به آن سفر می‌کنند. یکی از مهم‌ترین چیزهایی که در این سفر باید با آن آشنا باشید زبان ارمنستان است. زبان رسمی این کشور در اصل از دو شاخه شرقی و غربی تشکیل شده و پایه آن از زبان هندو اروپایی جدا شده است. زبان شرقی ارمنستان به عنوان زبان رسمی این کشور معرفی شده و ۹۶ درصد مردم به عنوان بازن مادری آن را فرا می‌گیرند. همچنین روسی به عنوان دومین زبان ارمنستان به صورت نادری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله به معرفی زبان شرقی ارمنی می‌پردازیم.

 

الفبای زبان ارمنی در سال ۴۰۵ میلادی ابداع شده است

حدود ۱۰۰ سال پس از این که مسیحیت به دین رسمی ارمنستان درآمد الفبای ارمنی توسط Mesrop Mashtots ابداع شد. تا آن زمان کتاب مقدس به زبان محلی در دسترس ارمنی‌ها نبود به همین دلیل الفبای ارمنی ابداع شد تا مردم بتوانند از کتاب مقدس به زبان خودشان استفاده کنند. با ایجاد الفبای ارمنی مردم می‌توانند از آموزه‌های مسیح به زبان محلی استفاده کنند.

 

راهنمای سفر به گیومری ارمنستان

 

زبان ارمنی دارای سیستم نوشتاری منحصر به فردی است

اگرچه زبان ارمنی در بین زبان‌‌های هندو اروپایی قرار دارد، اما برای خودش در دسته جدایی قرار گرفته است. بنابراین همچون زبان گرجی، زبان ارمنستان هم هیچ ارتباط نزدیکی با هیچ زبان دیگری، نه در این گروه خاص یا سایر زبان‌ها ندارد. زبان ارمنی مختص به ارمنی‌ها بوده و فقط همین اقلیت کوچک را در بین زبان‌های دنیا در برمی‌گیرد. الفبای ارمنی از ۳۶ حرف اصلی تشکیل شده و در قرن ۱۲ دو حرف دیگر هم برای گنجاندن کلمات خارجی در نوشتار، به این الفبا اضافه شد. بنابراین، ۳۱ صامت و ۷ مصوت وجود دارد. مردم محلی زبان خود را "Hayots Grer" می‌نامند. تا پیش از این که ارمنستان دارای نوشتار اختصاصی شود مردم محلی به زبان حکومت‌هایی که سابقا هر گوشه و کنار کشور را زیر سلطه داشتند می‌نوشتند.

ساختار زبان ارمنی را دین مسیحیت طرح‌ریزی کرده است

Mashtots که یک خادم مسیحی بود می‌خواست مسیحیت را با زبان ارمنی ارائه دهد. تمایلات مذهبی وی به وضوح در متن منعکس شده زیرا اولین حرف “Ա"  مخفف خداست، یا “Astvats" در زبان محلی، “Ս"  مخفف "روح القدس" و آخرین حرف الفبا “Ք"  است که مخفف “Kristos"  یا "مسیح" در انگلیسی می‌شود. در واقع اعتقادات عمیق مردم و منشا شروع الفبای ارمنی به زیبایی در شکل خط منعکس شده است.

 

قوانین جالب کشور ارمنستان قبل از سفر

زبان ارمنی علائم نگارشی مختلفی دارد

این زبان علائم نگارشی کاملاً متفاوتی نسبت به زبان‌های غربی دارد. نقطه کامل یا ویرگول در زبان ارمنی شبیه به : در زبان انگلیسی و یا فارسی است در حالی که علامت سوال یک خط انحنا است که نه در انتهای جمله، بلکه بالای کلمه مورد نظر قرار گرفته است. به عنوان مثال: حال شما چطور است؟ به شکل Inčʿpe?s es خواهد بود. همچنین دارای یک علامت نقطه گذاری ویژه “՟" برای شناسایی کلمات اختصاری است.

طبق محاسبات باستان، شما می‌توانید حروف ارمنی را به جای اعداد مشاهده کنید، زیرا هر حرف دارای یک شماره مربوطه بود. جذاب‌ترین ویژگی در تقویم ارمنی هم این است که با حروف ارمنی ساخته شده است.

 

۱۰ شهر دیدنی در سفر به ارمنستان

الفبا در زبان ارمنی یک اثر تزیینی

مردم محلی آنقدر به خط خود افتخار می‌کنند که آن را گنجینه‌ای فرهنگی می‌دانند و به صورت قاب شده در اتاق نشیمن آویزان می‌کنند. آن‌ها با تصاویر نگین‌دار ساخته شده از trchnakir  (حروف ساخته شده از اشکال کشیده شبیه پرندگان) یا طلا تزئین شده‌ و میراث ماشتوتس را گرامی می‌دارند. یکی از سوغاتی‌های ارمنستان که می‌توانید در سفر به ارمنستان بخرید و به عنوان یادگاری به منزل ببرید این دیوارکوب‌ها یا دکوری‌های رومیزی است. هم می‌توانید برای تزئین منزل بخرید و هم برای هدیه به دوستان نزدیک.

نوشتار زبان ارمنی در فاصله کمی از ایروان دارای یادبود است

آرتاشاوان که ۴۰ دقیقه با ایروان فاصله دارد، بنای یادبودی است که به زبان ارمنستان اختصاص داده شده. در سال ۲۰۰۵ وقتی ارمنستان تولد ۱۶۰۰ سالگی الفبای خود را جشن گرفت، معمار ارمنی J. Torosyan این سنگ‌‌های عظیم تراشیده شده با ۳۹ حرف را برای بزرگداشت کار ماشتوتس خلق کرد. این جای دیدنی که برای طرفداران فرهنگ و تاریخ بسیار جذاب است به عنوان سفر روزانه از ایروان به توریست‌های تور ارمنستان توصیه می‌شود. اگر با تور ایروان به این کشور کوچک و جذاب سفر کردید حتما سری به اینجا بزنید. 

۰۳ اسفند ۱۳۹۹ (به‌روز رسانی شده در: 18 مرداد 1402)

نظرات کاربران