تورهای دقیقه‌ی ۹۰ چطور کلاه‌برداری می‌کنند

تورهای «دقیقه ۹۰» یا «لحظه آخری» پدیده‌ای است که در چند سال اخیر بروز کرده است و چون زیر قیمت به فروش می‌رسد، جذابیت زیادی برای مردم دارد؛ اما این تورها چقدر قابل اعتماد هستند و خدمات در آن‌ها چگونه باید باشد؟

به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبررسانی درباره‌ی این تورها معمولا از طریق پیامک یا تبلیغات اینترنتی است. برای سفر با این تورها باید در حالت آماده‌باش بود و به‌محض دیدن تبلیغ، بلافاصله تصمیم گرفت و چمدان را بست و عازم فرودگاه شد.

این پدیده را بیشتر در مسیرهای خارجی، بویژه کشورهایی که برای سفر به آن‌ها به گرفتن روادید نیاز نیست یا شهرهایی مانند مشهد و کیش که متقاضی زیادی دارند، می‌توان دید، عمده‌ی دلیل‌اش هم پر نشدن صندلی‌های هواپیماست که آژانس برای جبران ضرر مالی، صندلی را زیر قیمت می‌فروشد و به این ترتیب، قیمت تور شکسته می‌شود؛ اما گاهی هم این جریان، حربه‌ی دست عده‌ای می‌شود که از آن برای جذب مشتری به آژانس استفاده می‌کنند و بعد هم تور را به همان قیمت واقعی می‌فروشند. (تورهای لحظه آخری)

گاه پیش می‌آید که برخی آژانس‌ها از این فرصت استفاده می‌کنند و با اعلام قیمت غیرواقعی برای تورها، مردم را به دفاتر خود می‌کشانند و بعد هم با تشریح جزییات خدمات تور و اعلام قیمت‌های جداگانه برای هریک از خدمات، رقم دیگری را مشخص می‌کنند که در بیشتر مواقع نیز مشتری جذب می‌شود؛ اما باید توجه داشت هر آنچه در آژانس وعده داده می‌شود، در قرارداد هم ذکر شود تا دردسری پیش نیاید.

داستان تورهای دقیقه‌ی ۹۰ از این قرار است که آژانس‌ها، هواپیما و هتل را از قبل رزرو می‌کنند و هزینه‌اش را هم می‌پردازند، از اینجای کار دیگر شرکت هواپیمایی و هتل کاری ندارد که آژانس این خدمات و تورش را به چه قیمتی می‌فروشد. گاهی پیش می‌آید که این آژانس نمی‌تواند برای تمام این ظرفیت مشتری جذب کند، برای همین، این پول از جیبش می‌رود و برای این‌که جلوی ضرر را بگیرد، تورش را در آخرین لحظه، زیر قیمت می‌فروشد تا دست کم بخشی از ضرر مالی را جبران کند.

ناصر گلدوست – دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران – با مرسوم دانستن این پدیده در دیگر کشورها، گفت: گاهی در فرودگاه‌های خارجی هم افرادی دیده می‌شوند که بلیت برخی پروازها را تا یک‌پنجم زیر قیمت می‌فروشند. ما هم در مسیر کیش با این مسأله مواجهیم؛ افرادی که بلیت ۳۴۲هزار تومانی رفت و برگشت کیش را به قیمت ۴۰هزار تومان می‌فروشند.

او درباره‌ی این‌که چقدر این مسأله به صنعت گردشگری آسیب می‌زند، اظهار کرد: قطعا این وضعیت، آسیب می‌زند، چون تکرار آن سبب کسادی بقیه‌ی تورها می‌شود که به قیمت واقعی در حال فروخته شدن هستند. تبلیغ واقعی و غیرواقعی این تورها آن‌قدر زیاد شده است که بسیاری از مردم دیگر به قیمت‌های واقعی اطمینان نمی‌کنند. در واقع، تورهای دقیقه‌ی ۹۰ مثل ویروس سرماخوردگی می‌مانند که نمی‌توان جلوی آن را گرفت.

اما چقدر می‌توان به این تورها اطمینان کرد؟ آن هم در شرایطی که بسیاری از آژانس‌دارها، بویژه قدیمی‌های این صنف که هنوز به روش‌های سنتی فروش و جذب مشتری پایبندند، دست و دل‌شان برای معرفی کردن مردم به این تورها می‌لرزد. گلدوست در پاسخ به این پرسش گفت: بالاخره این پدیده وجود دارد. بعضی از آژانس‌ها مجبورند برای جبران ضرر مالی، این کار را انجام دهند؛ ولی یک توصیه به مردم می‌شود، این‌که حتما با آژانس فروشنده‌ی این تورها، قرارداد ببندند تا اگر خدمات‌شان نسبت به قرارداد جابه‌جا شد یا کاهش یافت، بتوان شکایت از آن را پیگیری کرد.

خیلی وقت‌ها اتفاق می‌افتد که مردم تحت تأثیر این تبلیغ‌ها قرار می‌گیرند، تا فرودگاه می‌روند، پول هم به نماینده‌ی آژانس می‌دهند؛ اما حتا یک رسید هم دریافت نمی‌کنند، بعد هم که در کشور یا مقصد دیگری با مشکل مواجه یا رها می‌شوند، راه خلاصی ندارند.

گلدوست تأکید کرد: در تورهای دقیقه ۹۰، مشتری باید همان خدماتی را بگیرد که در قرارداد نوشته شده است و مشتری‌های قبلی با قیمت واقعی، همان تور را خریده‌اند. دلیل ندارد وقتی آژانس، تورها را زیر قیمت می‌فروشد از خدماتش بزند.